Programma Filosofiesessies Seizoen 2023-2024

Wensen we ons denken te verdiepen? Of zijn we het dominerend sociaal- economisch discours beu? Wensen we onze intellectuele horizon te verruimen? Of willen we onze vooroordelen ontmaskeren? Zijn we de versleten debatfiches op televisie beu gehoord? Of wensen we andere, diepzinniger ideeën te horen over mens en maatschappij? Willen we zelfbewuster leven en denken? Of willen we op een veel kritischer manier keuzes kunnen maken?… Kortom, allemaal even geldige motivaties om wekelijks op dinsdagmorgen, met z’n allen samen (max. 20 deelnemers) en onder deskundige begeleiding hedendaagse filosofische teksten te lezen en te becommentariëren.

Geen oude, dikke, muffe traktaten over god en duivel, noch wereldvreemde moraliserende litanieën, noch zweverig goeroegedoe maar meestal pittige recente teksten van/over eigentijdse filosofen over actuele maatschappelijke ontwikkelingen, thema’s en trends.

Geen filosofische voorkennis vereist noch kennis van andere talen dan het Nederlands. Een open en kritische ingesteldheid met een vleugje humor volstaat. Met pen en papier in de aanslag mag. Je hebt immers recht op een stoel en een tafel en een koffiepauze met een leuke babbel.



PROGRAMMA

Twee voordrachten over wijlen filosoof Leopold Flam. (°1912-1995)

Flams afkomst & verleden? Hoe werd Flam filosoof? Door wie was Flam sterk beïnvloed? Wat waren de krachtlijnen van Flams filosofie? Wat beoogde hij hiermee? Is hij daarin geslaagd? Is hij nog actueel of rijp voor de vergeetput?

Vrijzinnigheid als wereldbeschouwing. (fundamentele tekst van L. Flam)

De ontreddering? Het filosofisch ontwerp? Zelfwerkzame zelfverwezenlijking en toekomst-gerichtheid? De levenszin als breuk met de magisch-mythische wereld en de ideologie? De spanning tussen filosofie en wereldbeschouwing? De breuk met de wereldbeschouwing? De praxis van het filosoferen? Veel thema’s om samen over na te denken.

Propaganda & oorlogspropaganda.

Wat ? Oorsprong? Korte geschiedenis van propaganda? Doel van propaganda? Hoe oorlogspropaganda ontmaskeren? Sprekende voorbeelden & oefeningen.

Argumentatieleer/retorica.

Wat ? Kort historisch overzicht? Typologie? Drogreden, hellend vlak, demonisering…? Belang van retorica? Is het voor ons belangrijk om dit wat te beheersen? Vele voorbeelden en oefeningen zowel individueel als in groep.

Fenomenologie als filosofische methode.

Wat? Ontstaan als reactie tegen? Het verschil tussen fenomenologie & wetenschap? Fenomenologie als houding? Het doel van de fenomenologie? Wat is intentionaliteit? Vergetelheid & authenticiteit? Voorbeelden en oefeningen.

Zelfkennis en de praktijk van het intiem dagboek.

Zelfkennis? Hoe ontstaat ze? Analyse en doelstellingen van het bijhouden van een intiem dagboek? Valkuilen van het intiem dagboek?

Ethiek volgens de Franse filosoof Michel Foucault.

Is seks een zaak van regels en wetten of van levenskunst? Zitten we met de zogenaamde seksuele revolutie nog altijd gevangen in ‘het verlangen’? Wat stelt Foucault voor als levenskunst?

Geschiedenis van het Westers schuldgevoel.

Oorsprong en ontwikkeling? Hoe zat dat in vroege groepsculturen? En nu, in tijden van neo-liberalisme?

Slagen in het leven!? Geen toeval maar vaak bewust gedrag.

Welke morele regels als raad aan onze kleinkinderen geven? Wat kunnen we uit onze eigen ervaringen besluiten? Stof tot discussie.

Privacy?

Wetgeving? Probleemstelling? Hebben we iets te verbergen ook al zijn we brave burgers?

Verschillende filosofische benaderingen van humor.

Wat is humor? Soorten humor? Wat dachten Bergson, Freud, Daniel Sibony en anderen over humor en lachen? Veel voorbeelden en training van de lachspieren gegarandeerd.