Filosofiesessies seizoen 2025-2026

Wensen we ons denken te verdiepen? Wensen we onze intellectuele horizon te verruimen? Wensen we andere, diepzinniger ideeën te horen over mens en maatschappij? Willen we zelfbewuster leven en denken? Willen we op een veel kritischer manier keuzes kunnen maken? Wensen we intellectueel uitgedaagd te worden? Wensen we iets anders te horen dan het alles overheersend sociaal- economisch discours dat ons te vaak als DE absolute Waarheid wordt voorgehouden?

Allemaal even geldige motivaties om wekelijks op dinsdagmorgen, met z’n allen samen (max. 15) en onder deskundige begeleiding, hedendaagse filosofische teksten te lezen, te toetsen aan de huidige realiteit en te becommentariëren vanuit onze eigen ervaringen. Geen filosofische voorkennis vereist noch kennis van andere talen dan het Nederlands. Een open, kritische geest met een vleugje humor volstaat. Pen en papier zijn nuttige instrumenten. Wij zorgen voor jou voor een stoel, een tafel en een koffiepauze; een leuke babbel inbegrepen.

PROGRAMMA

Het programma staat nog niet vast. Op 9 en 16 september wordt na voorstelling, overleg, discussie en stemming bij gewone meerderheid het filosofieprogramma bepaald. Daarvoor zorgt de begeleider voor een uitgebreide keuzelijst met filosofische thema’s.

Tijdens deze twee dinsdagochtenden worden enkele actuele kritische filosofische teksten gelezen, ontleed en besproken: over Artificial Intelligence, ons modern concept van vrijheid, de toekomst van het gezin en over de TESCREAL-ideologie van Trump, Musk en ‘techgoeroes’.

Wat zeker in de keuzelijst van filosofische thema’s zal prijken, zijn onderstaande thema’s, het ‘overschot’ van vorig seizoen.


Geschiedenis van de Westerse vrouwelijke filosofes. (deel 2)

Vorig seizoen kwamen filosofes uit de Oudheid en de Helleense periode aan bod: Aspasia van Milete, Hipparchia van Maroneia, Leontion, Ban Zhao, Macrina de Jongere, Hypatia van Alexandrië. Nu komen vergeten filosofes uit de Middeleeuwen aan bod: Rabi’a van Basra, Hildegard van Bingen, Héloïse, Hadewijch, Mechthild van Maagdenburg, Marguerite Porete, Christine de Pizan.


Geschiedenis van de haat. Teun van Aken. (Uitgeverij Lemma. 2002)

Verschillende omschrijvingen van haat? Herkomst van haat? Voedingsbodems voor haat? Maatregelen tegen haat? De toekomst van haat? Jezelf & haatgevoelens?


Hoe je een beter mens wordt. (deel 1)

We leven in een woelige tijd met diverse crisissen. (klimatologisch, democratisch, geopolitiek, onderwijskundig, economisch-financieel, oorlogszucht) Hoe kun je jezelf ontwikkelen om je staande te houden? Gaven moderne denkers uit de XXste eeuw levenslessen voor én een analyse van onze actuele problemen? Het uitgangspunt is dat een betere wereld ook bij jezelf begint. Geen dwingende morele precepten maar inspiratiebronnen. We starten met Erich Fromm, Jean-Paul Sartre en Albert Camus


Geschiedenis & filosofie van het Westers schuldgevoel.

Wat is een schuldgevoel? Wat met het schuldgevoel in andere, niet-christelijke culturen? Oorsprong en ontwikkeling onder de katholieke kerk? Aangeboren of aangeleerd? Verschillende soorten schuldgevoel? Het schuldgevoel nu, in tijden van neoliberalisme?


Slagen in het leven!? Geen toeval maar vaak bewust gedrag.

Wat verstaan we onder ‘slagen in het leven?’ Welke (morele) leefregels kunnen we thans als raad aan onze kleinkinderen geven? Wat kunnen we uit onze eigen ervaringen besluiten? Voor welke nieuwe uitdagingen staan onze (klein)kinderen? Veel stof tot nadenken & discussie.


Verschillende filosofische interpretaties van humor.

Wat is humor? Waarom lachen we? Wat dachten Bergson, Freud, Daniel Sibony en andere filosofen over humor en lachen? Veel voorbeelden en training van de lachspieren verzekerd.


In de middag van het leven. Gabriël Prinsenberg. (€ 14. Uitgeverij SWP. 2014)

De lectuur van dit boek kan leiden tot een praktische oefening in levenskunst: het schrijven van je eigen levensverhaal. Hierin worden vaak verschillende standpunten verkend en het heden en verleden vanuit verschillende rollen bekeken. Selectiviteit, betekenisgeving en onnauwkeurigheid zijn troef. Vaak krijgen negatieve ervaringen uit het verleden toch nog een positieve glans. Een boekje vol handvaten om van je eigen levensverhaal een roman te maken en ervoor te zorgen dat ook je (achter)kleinkinderen nog weten wie en wat je voor iemand was. M.a.w., een eigen gesmeed wapen tegen roddel en vergetelheid van je eigen nagedachtenis.